𝟏. “Tuổi mười tám đẹp nhất ở chỗ nó không bao giờ có thể quay trở lại.
Cũng vì “một lần và mãi mãi”, bạn sẽ chẳng thể có một tuổi-18-lần-thứ-2, kể cả khi bạn được sống lại những năm tháng ấy một lần, hay thật nhiều lần nữa, tuổi-18-lần-đầu-tiên sẽ luôn là điều kỳ diệu.
Vậy nên, cho dù bạn đã từng huy hoàng hay ngây ngốc, đừng thử xóa sạch ký ức nhưng cũng đừng quay đầu nhìn lại. Hãy tin tưởng rằng phía trước còn có thế giới tươi đẹp đang chờ đón. Còn bạn, hãy buông bỏ nỗi nhớ nhung về quá khứ, bạn xứng đáng có được những điều tốt đẹp hơn. Hãy biến tuổi 19, tuổi 20, tuổi 21,… của bạn thành tuổi-19-đầu-tiên, tuổi-20-đầu-tiên, tuổi-21-đầu-tiên,… rực rỡ nhất.”
(Càng kỷ luật Càng tự do, Ca Tây).
𝟐. “Chẳng có ai một đời trơ trọi mạnh mẽ. Cỏ dại hay cổ thụ cũng phải từng có một lần lung lay trước gió. Ai cũng có nước mắt, chỉ là khóc ra hay nuốt vào mà thôi. Khóc ra được hay nín nhịn được, đều là những việc vô cùng dũng cảm”.
𝟑. “Cảm xúc chính là chìa khóa đa năng, có thể vừa dừng con tàu quá khứ, vừa mở cánh cửa tương lai khác của bạn. Tuy nhiên, trong thời đại mọi người sống nhanh, vội vã và nhiều va đập, chúng ta hiếm khi có thời gian để dừng lại quan sát, tìm hiểu cảm xúc của mình. Chính vì vậy, khai thác cảm xúc của bản thân, sống thật với cảm xúc là yếu tố quan trọng để thay đổi tư tưởng chính mình, hiện thực hóa ước mơ.”
Hãy tìm ra gốc rễ cơn đau để chữa lành, bởi:
“Việc cố gắng thoát khỏi áp lực vòng tròn kìm kẹp bên ngoài bằng cách cố đạt được những mục tiêu bề nổi cũng giống như việc bạn liên tục sử dụng thuốc giảm đau liều nặng mà nhất định không chịu tìm gốc rễ của đơn đau để chữa lành.”
(Dám sống với ước mơ, Mai Vũ)
𝟒. “Mỗi chúng ta ít nhiều đều có sự trì hoãn thời gian. Ví dụ có những lúc bỗng nhiên ta chẳng muốn làm gì cả, hay có khi ta chỉ muốn buông thả bản thân. Con người, ai cũng sẽ có lúc lười biếng. Mỗi lúc không muốn làm gì hãy tự hỏi bản thân mình: Mình có thể không làm việc này sao? Mình trì hoãn mấy ngày thì công việc sẽ nhẹ nhàng hơn sao?
Nếu câu trả lời là “không” thì hãy lập tức đứng dậy làm. Sớm muộn gì cũng vậy, thế thì trì hoãn để làm gì? Quần áo thay ra, hôm nay không giặt thì mai cũng phải giặt; công việc hôm nay không làm thì mai cũng phải làm, trì hoãn thật sự chẳng có ý nghĩa gì cả! Hơn nữa, những việc sớm muộn gì cũng phải làm thì hãy làm thật sớm, xong xuôi rồi tinh thần sẽ thoải mái để đi làm việc khác.
Còn nếu cố ý “cao su” thì có vẻ như ngay lúc đó ta đang rất thoải mái, nhưng có thật sự là đang thoải mái hay không? Thật ra là không hề. Vì trong những ngày bạn trì hoãn, lúc nào đầu óc cũng sẽ quẩn quanh ý nghĩ vẫn còn việc đang đợi mình hoàn thành. Thế rồi làm gì cũng không yên, lúc nào cũng phải nghĩ xem khi nào mình sẽ bắt đầu làm nó, nhỡ không làm kịp thì sao.
Đến một lúc nào đó, khi ngày nào cũng hoàn thành hết công việc của ngày đó, bạn sẽ cảm thấy vô cùng trân quý bản thân, cảm thấy mình như vầng mặt trời nhỏ sống thật quy củ và không ngừng tiến bộ; lòng bạn sẽ tràn đầy hy vọng đối với cuộc sống này. Mỗi buổi tối trước khi đi ngủ, cứ nghĩ tới việc khoảng cách chạm đến ước muốn của mình ngày càng gần, giấc mơ của bạn ngày hôm đó lại thật ngọt ngào và nhẹ nhõm”.
(Không sợ chậm Chỉ sợ dừng, Vãn Tình)
𝟓. “Đêm nay, bầu trời trên kia cao đến kỳ lạ. Từ thuở bé đến giờ, tôi chưa hề nhìn thấy bầu trời cao lạ lùng như vậy. Dường như nó muốn rời bỏ thế gian này mà ra đi, khiến mọi người dù có ngẩng mặt lên cũng không thể nhìn thấy nó được nữa.
Thế nhưng lúc này, nó lại là một màu xanh lam rất sẫm với mấy chục con mắt sao nhấp nháy, những con mắt sao lạnh lẽo. Chúng như đang mỉm cười, như tự cho là mình có thâm ý gì ghê gớm lắm và sẽ rắc sương lạnh lên bãi hoa dại cỏ dại vườn tôi.
Tôi cũng không rõ loại hoa cỏ đó tên thật là gì. Và người ta đã gọi chúng là gì. Tôi nhớ là có một loại đã từng nở những bông hoa tí xíu màu hồng. Lúc này bông hoa cũng đang nở nhưng lại còn nhỏ hơn nữa. Khí trời lạnh giá, nó co mình lại và nó mơ, nó mơ thấy mùa xuân đã tới, rồi mơ thấy mùa thu cũng tới, mơ thấy nhà thơ gầy gò đang tưới nước mắt lên cánh hoa cuối cùng của nó và bảo nó rằng tuy mùa thu đã tới, rồi mùa đông cũng tới, song sau đó lại là mùa xuân, lại có bướm bay, lại có đàn ong mật ca hát. Thế là nó cười, mặc dù vẫn đang co ro và tím tái đi vì giá lạnh”.
(Đêm thu trong tập “Tản văn thi” Dã thảo của Lỗ Tấn)
𝟔. ”Hạnh phúc từ trong tâm
Thi thoảng, khi thức dậy, tôi lại chào buổi sáng bằng tiếng thở dài. Cuộc đời là một chuỗi đầy những âu lo, làm sao tránh khỏi những lúc hoang mang không biết đời mình rồi sẽ ra sao? Giới hạn giữa được và mất quá mong manh, có rồi lại mất, ngày hôm qua còn là của mình nhưng có ai biết được đến hôm nay hay ngày mai liệu có phải sẽ trở thành của người khác hay không?
Tôi cuống cuồng tìm cách níu giữ những thứ mình mất đi, tôi mệt nhoài trong mỗi phút phải gồng mình hứng chịu những cơn mưa đời không biết đến bao giờ mới tạnh.
Tôi đã từng ước, giá mà tôi được trở lại tuổi thơ, khi mà những ước mơ của tôi chỉ dừng lại ở tấm áo mới, cuốn truyện tranh. Tuổi thơ là khi tôi dễ dàng tìm được cảm giác thỏa mãn và hạnh phúc nhất, chỉ cần được nghỉ học một buổi là đã cảm thấy hưng phấn của năng lượng hạnh phúc mang lại. Nhưng giờ đây tôi rất khó để tìm về cảm giác đó. Hạnh phúc nhất là khi được làm trẻ con, dù rằng thời trẻ con cứ mong được làm người lớn.
Chiều tắt nắng, tôi đi bộ thơ thẩn trên phố, thấy dòng đời vẫn hối hả, có lẽ tôi đã lạc trong sự hối hả đó quá lâu. Có quá nhiều những áp lực đè nén trong lòng khiến đôi khi tôi không biết mình thật sự cần gì, và đâu mới là thứ thật sự khiến tôi hạnh phúc.
Bất giác, tôi thở dài giữa dòng đời tấp nập những tiếng thở dài khe khẽ. Tôi dừng chân dưới một căn chung cư cũ kỹ, leo hết những nấc cầu thang nhỏ bé đầy rêu phong, ghé vào một quán cà phê nhỏ. Catinat chiều mưa vẫn buồn và lắng đọng như thế, tình khúc Phú Quang da diết đưa tôi ra khỏi những câu hỏi “vì sao” cứ bủa vây lấy tôi mỗi lúc lạc lòng.
Buổi chiều bao trùm hình bóng nhỏ nhoi bên góc ban công thẫn thờ nhìn ra phố. Cuộc đời là những niềm vui chưa tày gang , là những nỗi buồn cứ bám riết lấy ta không nguôi. Đời dù ô trọc mà vẫn phải gượng cười, đời dù cay đáng mà vẫn phải nuốt ngược vào trong. Chiến ở đời, ai thắng ai thua rồi cũng phải về lại với cát bụi. Gọi là cõi tạm mà sao phải khổ như thế?
Tôi để đôi chân trần được nghỉ ngơi trong chốc lát trước khi lại mệt nhoài ngược xui trên đường đời. Tôi nhận ra rằng hạnh phúc là vô hình, là khi tôi ngồi ở đây, nhìn qua kẽ lá thấy mưa bắt đầu rơi tí tách, cuộc đời lững thững trơi, gánh hàng rong vẫn xuôi ngược giữa tấp nập thành thị, kẻ khóc người cười, hỉ nộ ái ố, tôi bước ra khỏi những cuộc chiến vô nghĩa trong cô độc. Tôi thứ tha cho những điều đã làm mình đau đớn, sự tha thứ đó là món quà dành cho chính tôi, để tôi có thể thanh thản mà bước tiếp bởi không ai có thể đi xa nếu cứ gánh theo trên vai những uất hận ở đời.
Hạnh phúc là khi tôi được bình an”.
(Sẽ có cách, đừng lo!, Tuệ Nghi)
𝟕. ”15 Tuổi, Tôi Đã Sống Sót Như Thế Nào Giữa Sài Gòn Với 0,5 Đô La?
Thỉnh thoảng, có người than phiền với tôi rằng thật khó để làm gì với 5 – 10 triệu đồng ở giữa đất Sài thành nhộn nhịp này, muốn bắt tay vào khởi nghiệp thì phải có vài ba trăm triệu mới được. Cũng không ít bạn ở tỉnh lên thành phố học than phiền rằng bố mẹ gửi tiền ít quá, không đủ sinh hoạt ở nơi đắt đỏ bậc nhất nước. Và đột nhiên, tôi cảm thấy mình may mắn, vì ít ra, cuộc đời đã từng đẩy tôi đến nỗi cùng cực khi chỉ là một cô bé oắt con, để giờ đây tôi luôn cảm thấy biết ơn với những gì cuộc đời mang đem lại, dẫu buồn, dẫu vui…
Mùa hè năm 2008, tôi chạm chân tới Sài Gòn trên những chiếc xe nồng nặc mùi người, mùi hối hả là tôi của tuổi 15, ngây ngô và khờ dại thật sự. Tối mất định hướng, tối khóc ầng ậc mỗi khi nghe người ta nhắc đến ba, đến mẹ. Chuyến xe buýt cuối cùng kết thúc sau một lần bị lừa thì cũng là lúc tôi và mẹ chỉ còn mười mấy nghìn đồng để chia đôi với nhau. Không nhà ở, không thức ăn, không phương tiện đi lại, không người thân. Chúng tôi chỉ có đôi chân để đi và đôi tay để làm việc. Tôi xin phụ bán hàng, xin được ngủ lại và được ăn cơm hai bữa mỗi ngày. Mọi người bây giờ nhìn thấy tôi ít bao giờ ăn sáng, chẳng phải tôi ỏng ẻo kén chọn mà là bởi vì dạ dày tôi quen rồi. Quen từ thời phải tiết kiệm từng bữa sáng nên bây giờ sương không quen, ăn vào đau dạ dày.
Chủ cửa hàng đuổi, vì tôi cứ trốn vào nhà kho mà khóc rưng rức, tôi lại ôm bọc quần áo, lội bộ hàng mấy cây số để xin việc khác. Tôi không biết vì sao mà lúc đó trong tâm trí tôi không có suy nghĩ về việc từ bỏ hay cạy cục xin xỏ, dù rằng tôi cũng có nhiều họ hàng khá giả. Tôi vẫn muốn đi học, vào đại học là niềm hi vọng duy nhất của tôi lúc bấy giờ, nhưng những trung tâm giáo dục thường xuyên luôn là nỗi ám ảnh của những đứa gà mờ như tôi. Tôi bị đánh, bị nhấn đầu vào bồn cầu, bị đe nẹt uy hiếm hằng ngày bỏi những “đàn chị” trong trường. Nhưng tôi lì lợm đến mức bạn bè cho là “vô liêm sỉ” khi vẫn vác mặt đến học. Tôi không từ bỏ, tôi không sợ bị ức hiếp, miễn là được đi học! Tuổi ăn tuổi ngủ lại thiếu thốn, lần đầu tiên tôi biết thế nào là sự nhục nhã đến cùng cực khi nhặt lại hộp phở xào dang dở của con gái chủ tiệm vứt vào thùng rác cạnh lối đi.
Tôi không đi chơi, không quà vặt, không ra tiệm “internet” để “chat chit” sau giờ làm như những người làm cùng. Tháng lương đầu tiên, có thêm ít thưởng, chúng tôi thuê được chỗ ở do chính mình tự trả tiền, có thể ăn thêm những bữa ăn ngoài. Trong tôi lúc đó không còn là ước mơ nữa mà là tham vọng, tôi nuôi dưỡng nó ngày qua ngày, tháng qua tháng, mọi thứ tồi tệ đến vói tôi đều chỉ là động lực, tuyệt nhiên không bao giờ có sự trách cứ.
Và tôi vẫn sống. Đến bây giờ. Tại đất Sài thành rộng lớn này từ những ngày xa xưa khốn khó cho đến hôm nay, tôi vẫn giữ nguyên nhiều thói quen trong đó có thói quen ăn hết đồ trong đĩa của mình.
Vì sao tôi sống được vói 0,5 đô la ở tuổi 15? Vì tội có hi vọng, hay nói khác hơn là “tham vọng”. Cuộc sống này, nếu chúng ta không có hi vọng, thì dù ta có 100 triệu hay 100 tỷ trong tay cũng chẳng thể làm được gì một cách hiệu quả. Không phải Sài Gòn đã bớt đắt đỏ hơn, cũng không phải tôi mạnh mẽ hay may mắn. Chỉ là do các bạn còn sự lựa chọn, còn được đong đếm, còn được trong vòng “an toàn”. Tôi không có sự lựa chọn, tôi phải sống! Thế thì, cứ sống và làm việc như thể chỉ cần ngưng lại các bạn sẽ chết, sẽ đói, sẽ không có ai dang tay ra cứu vớt, hãy tạm quên đi những sự trợ giúp xung quanh mình (dù có).
Bản năng trời phú cho con người chính là bản năng sinh tồn, bao nhiêu cũng sống được, ở đâu cũng sống được. Còn hi vọng là còn tất cả.
Ngày trước tôi có một “talkshow” vói tên là “Đạp lên thử thách”, nhiều người vào chỉ trích tôi dùng từ “thô lỗ”, tại sao lại là “đạp”?… Tôi chỉ cười, nhưng tôi không sửa. Vì vói tôi, vói riêng tôi thôi, thử thách là thứ phải đạp lên vì cuộc đời vốn không công bằng như truyện cổ tích. Vậy rồi những người chỉ trích tôi thời gian đó bây giờ cũng có những chương trình mở đầu cũng là “Đạp lên…”. Vậy đó, nếu bạn làm điều gì mà bạn cho là đúng, thì hãy làm đi, đừng nghe ai cả. Bởi vì quyền nói là của họ nhưng không ai phải chịu trách nhiệm cho những thất bại, khổ đau của bạn – ngoài bạn”.
(Sẽ có cách, đừng lo!, Tuệ Nghi)
𝟖. ”Cô Gái Điên” Cạnh Ngôi Nhà Gỗ
Cuối năm 1997,nhà tôi dọn về một căn nhà gỗ trong con hẻm ngoằn ngoèn phải đi qua mấy bờ ao mới vào được tới nơi. Thời gian chúng tôi ở căn nhà đó cũng không dài, nhưng có một câu chuyện làm tôi nhớ mãi.
Căn nhà gỗ được xây trên một mảnh đất rất lớn, xung quanh là ao tù,cây cối um tùm, có cả một cái chuồng gà không biết của ai nhưng chắc chắn không phải của nhà tôi. Mấy ngày đầu tới ở, tôi sợ lắm, vì đêm đêm cứ nghe tiếng cười rú lên từ cái chuồng gà đó. Ngày xưa đi tè toàn ra sân hồi còn nhỏ mà. Nhưng vì sợ nên tôi ráng không đi vào ban đêm. Bữa đó đêm trăng sáng, tôi mót quá chịu không nổi nên mở cửa rón rén ra sân, vừa đi vừa ngoái lại nhìn chuồng gà mà tim đập thình thịch. Vừa mới ngồi xuống, tự nhiên tôi thấy cái bóng đen thui xọet qua sau cánh cửa, rồi tiếng cười rú lên. Hồn bay phách lạc, tôi bỏ chạy tung dép, nước nôi cũng tung tóe, thiệt phát gớm. Rón rén vào đắp chăn, tôi thao thức tới sáng. Cũng ngạc nhiên là ba mẹ tôi tỏ ra bình thản với cái sự lạ ở chuồng gà.
Sáng hôm sau tôi mới hỏi mẹ, mẹ nói có một chị thần kinh không được bình thường hay về ở trong chuồng gà vào ban đêm, ban ngày thì đi đâu mất. Mấy lần tôi cũng thấy chị xuất hiện vào ban ngày, đầu tóc rối tung, quần áo nhem nhuốc, tụi con nít trong xóm mỗi lần thấy chị là rượt theo ném đá, ném bèo vào người chị, vừa ném vừa la làng lên:” Ahhh, con điên, con điên kìa tụi bây”. Tôi đứng trong nhà ngó ra,mẹ tôi nói:” Con tuyệt đối không được tham gia vào mấy trò nghịch ngợm đó, người ta cũng là con người, mà người ta không bình thường thì đó là cái tội nghiệp đáng được thông cảm chứ không có gì để đem ra chế giễu”. Nói rồi mẹ tôi đi ra xua đám trẻ con đi chỗ khác, chị “điên” thì cứ ngờ nghệch khóc cười.
Có một bữa trưa ngủ dậy, tôi ra ao chơi, đi ngang chuồng gà thấy chị “điên” ở trong đó. Một tay chị cầm phấn vẽ vẽ lên tường,tay kia cầm cái chổi xương mới “chôm” của mẹ tôi. Thấy tôi, chị mừng rỡ ra nắm tay lôi vô, gí tôi ngồi xuống. Rồi chị lấy cái chổi xương chỉ lên bảng. Tôi sợ sệt nhưng ấp úng hỏi: “Chị thích làm cô giáo hả?”, chị gật gật rồi cười hí hí: “Cô giáo, cô giáo!”, tay thì chỉ vô đám sách,giấy,báo không biết lượm ở đâu về.
Thì ra chị “điên” thích làm cô giáo.
Mùa mưa năm đó, mấy cái ao xung quanh xóm nước dâng lên, tràn ra đường đến đầu gối. Người lớn thì đi làm hết, tụi nhỏ chạy lông nhông đi chơi, có một thằng cu không biết nghịch ngợm thế nào lại lội ra giữa dòng nước rồi sợ quá đứng luôn ngoài đó không vô được. Thằng cu ấy khóc la om sòm. Cả đám nhỏ đứng trên bờ chưa biết tính sao thì nghe tiếng chân thình thịch sau chuồng gà, chị “điên” chạy ra, lội tới giữa dòng, cắp thằng nhỏ vô nách rồi đi ngược vô. Vô tới nơi chị thả thằng nhỏ đánh rầm xuống đất rồi bỏ đi vô lại chuồng gà, miệng lại ê a đọc chữ, tay lật lật mấy cuốn sách nhàu nhỉ cáu bẩn mới lôi từ đâu về.
Kể từ bữa đó, con nít tụi tôi cũng chơi cùng với chị “điên”. Mấy đứa dồn nhau vô cái chuồng gà bé tẹo, ngồi khoanh tay làm học trò cho chị dạy học. Trưa nắng chang chang, chị “điên” leo kên cây me sau vườn để hái quả thảy xuống cho đám nhỏ. Cuộc sống cứ bình lặng trôi đi, không một ai biết chị “điên” là ai, tên gì, từ đâu tới. Mọi người chỉ biết chị ấy “điên” nhưng vẫn biết mình có ước mơ là gì, vẫn sẵn sàng giúp đỡ những người khác dù người ta nghĩ rằng chị “điên” là một con người vô thức.
Ít lâu sau, nhà tôi lại dọn đi nơi khác. Ngày chuyển đi tôi đợi mãi không thấy chị về chuồng gà, chắc là lại đi kiếm ăn hay nhặt nhạnh sách báo ở đâu đó rồi. Gom được mớ truyện cũ và tập tô màu, tôi đem để trong chuồng gà cho chị “điên”.
Chúng ta thường chê bao người điên, thậm chí là không ít người buông lời trêu trọc. Nhưng không ít người điên cũng có ước mơ, cũng biết giúp đỡ khi thấy người khác gặp khó khăn. Còn thử hỏi trong xã hội này, bao nhiêu người không điên nhưng không biết ước mơ của mình là gì? Bao nhiêu người tỉnh táo nhưng chẳng bao giờ biết giúp đỡ một ai?”
(Sẽ có cách, đừng lo!, Tuệ Nghi)
𝟗. ”Tờ Một Nghìn Đồng
Nhiều năm trước đây, khi đó tôi khoảng 11 tuổi, có một lần ba và tôi dừng lại mua đồ ở một cửa hiệu bách hóa ven đường. Tôi cảm thấy mất thời gian khi ba cứ đứng đợi người ta trả lại 1000 đồng tiền thừa, cô bán hàng lục lọi trong hộp tiền khá lâu khiến tôi bực bội giục ba thôi đừng lấy nữa….
Ba tôi im lặng không nói gì, nhận 1000 đồng từ tay người bán hàng, vuốt thẳng tờ tiền, gấp làm đôi rồi cho vào túi. Rồi một điếu thuốc ba nhỡ tay đánh rơi xuống đường dính đất lấm lem, ba cũng cúi xuống nhặt, phủi bùn đất rồi giắt trên tai. Tôi cũng bực.
Mãi tận mấy năm sau, ba có nhắc lại chuyện này và nói với tôi rằng:” Lúc nào con biết quý trọng “tiền lẻ” và những thứ tưởng chừng nhỏ nhặt thì con mới có thể giữ gìn được “tiền chẵn” và những điều lớn lao hơn.”
Sáng nay mua cà phê, nhân viên thối lại 1000 đồng, cầm trên tay và bất chợt nghĩ lại câu chuyện của mười mấy năm trước. Dù là tiền lẻ hay tiền chẵn, là vật giá trị hay tầm thường, nhưng nếu nó được làm ra từ sức lao động chân chính, thấm đẫm mồ hôi, đôi khi có cả nước mắt, đều cần được trân quý như nhau”.
(Sẽ có cách, đừng lo!, Tuệ Nghi)
🌿 Chuyên trang ôn Văn – Thưởng Thức Sách ❤